جایگاه عرف در حقوق شهروندی
Authors
Abstract:
فقها و حقوقدانان نقش و اعتباری خاص برای «عرف» قائل بوده و برای آن تعابیر و جایگاه ویژهای مد نظر قرار میدهند. بیتردید عرفها، سنتها و رسوم به تدریج به ارزشهای اجتماعی تبدیل شده و یا موجب شکلگیری آنها میگردند. با تحول در متغیرهای عرف مانند شرایط زیستی انسانها، پیشرفت سطح زندگی، تحولات فرهنگی و اندیشههای جدید و ... میزان اثرگذاری آن بر موضوعات مختلف همچون حقوق شهروندی افزایش مییابد. این مقاله سعی نمودهاست نقش مکمل «عرف» به عنوان یکی از منابع تأثیرگذار بر قواعد حقوقی جامعه و ارتباط آن با «حقوق شهروندی» را مورد بررسی قرار دهد. عرف از یک سو میتواند نقشی ایجابی در شکلگیری حقوق شهروندی ایفا نموده و در مواردی که قوانین نمیتوانند تمام حوایج مردم را پیشبینی نمایند به یاری آمده و به تکمیل، رفع اجمال و تفسیر آن میپردازد و گاه قانونگذار با اندک تغییر و تصرف بر عرف لباس قانونی میپوشاند. از سویی دیگر نیز میتواند مانعی برای تحقق آن یا نقش سلبی داشتهباشد؛ در اینگونه موارد قانون با ورود خود عرف را نسخ کرده و آن را مطرود مینماید. بهعبارت دیگر تازمانیکه لزوم توجه به حقوق شهروندی بههنجار مسلط مردم تبدیل نشود، ساز و کارهای حقوقی راه دشواری را برای رهیافت از آن پیشرو خواهند داشت.
similar resources
جایگاه منشور حقوق شهروندی در منابع حقوق ایران
منشور حقوق شهروندی در ایران، توسط دکتر حسن روحانی، رئیس جمهور وقت در 29 آذر 1395، ابلاغ شد، این منشور مجموعهای از حقوق و آزادیهایی است که جنبه الزامآوری و استنادی آن، قابل تأمل است. بنابراین، پژوهش حاضر با فرض تساوی نسبت حقوق بشر و شهروندی در منشور حقوق شهروندی، جایگاه این منشور را در منابع حقوقی بررسی کرده است. روش پژوهش کتابخانهای و از نوع توصیفی- تحلیلی است. نتایج نشان داد، منشور حقوق ش...
full textجایگاه حقوق شهروندی در نظام حقوقی کشور مالزی
حقوق شهروندی، مجموعهای از حقوق و تکالیف مدنی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است که فرد به عنوان یک تبعه دولت-کشور از آن برخوردار است. در حقیقت مفهوم شهروندی ناظر بر دو مولفه اصلی است، در مولفه اول، شهروندی به مثابه وضعیت حقوقی معرفی می شود که با حقوق مدنی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی وفرهنگی گره خورده است. مولفه دوم مبتنی بر رویکردهای جامعه شناسی است و به دنبال یافتن پاسخ برای این پرسش است که چگونه...
full textجایگاه عرف در تجارت الکترونیکی بینالمللی
قوانین ملی و بینالمللی، هنوز نتوانسته است خود را با رشد سریع تجارت الکترونیک در عرصهی داخلی و بینالمللی هماهنگ نماید. این مسئله، به ویژه هنگامی که تجارت الکترونیک از مرزهای داخلی فراتر میرود، نمود بیشتری پیدا میکند. در این خصوص، تنگناهای نظارتی وجود دارد که ممکن است برای شرکتهای فعال در تجارت الکترونیک که درگیر دعاوی حقوقی هستند پیامدهای خلاف انتظار در پی داشته باشد. مقالۀ حاضر، امکان و ا...
full textبررسی تطبیقی جایگاه حقوق شهروندی زنان در قانون اساسی و منشور حقوق شهروندی جمهوری اسلامی ایران
حقوقشهروندیزنان بهعنوان یکی از اساسیترین مفاهیم حقوقی، مجموعهای از حقوق مدنی، سیاسی و اجتماعی است که زنان بهواسطهی عضویت در جامعه و برقراری رابطه با دولت از آن بهرهمند میشوند. در جمهوری اسلامی ایران این حقوق توسط قانوناساسی، منشور حقوقشهروندی و سایر قوانین و مقررات مورد حمایت قرار گرفته است. هدف این پژوهش بر مبنای نظریهی حقوقشهروندی تی. اچ مارشال، بررسی تطبیقی جایگاه مفهوم حقوقشهر...
full textجایگاه عرف در حقوق با رویکردی بر اندیشههای امام خمینی(س)
زندگی اجتماعی انسانهاهمواره حقوقی را در پی داشته که انسانها ملزم به رعایت آن بودهاند و پیش ازاینکه قانونگذار این حقوق را وضع کند به صورت عرف و عادت بین انسانها رواج داشتهاست، این مطلب نشانه سابقه دیرینه عرف در مباحث حقوقی بوده و بیانگر اهمیت آن است.آنچه در ذهن شناخته شده و خرمندان آن را میپذیرند و نیز چیزی که عادت تمام یااکثریت افراد یک محل یا یک قوم در گف...
full textتأملی بر جایگاه "عرف" و "عادت" در فقه و حقوق موضوعه ایران
در تطبیق ماده 224 قانون مدنی ایران با موضوع بحث و همچنین موضوعاتی چون عرف و رویهء قضایی،نقش عرف در مسایل کیفری و مواردی که قانون مدنی معطوف به عرف است،مطرح و در نهایت از مباحث طرح شده چنین نتیجهگیری شده است که در اعتبار فقهی عرف عقلا تردیدی وجود ندارد و رمز جاودانگی قوانین اسلام و نو و کارآمد بودن آن در پویایی فقه است که پویایی تحرک فقه نیز به نوبهء خود در سایهء توجه به عرف عقلا حاصل می...
full textMy Resources
Journal title
volume 16 issue 59
pages 159- 177
publication date 2020-06-05
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023